Waterlekken in de boot voorkomen , detecteren en oplossen.

Een boot is gebouwd om het water buiten te houden, maar soms kan het fout lopen.
Lees ook  http://www.yachtingworld.com/news/three-crew-two-children-rescued-atlantic-sinking-arc-yacht-99531
In mijn maritieme loopbaan heb ik al meerdere malen meegemaakt dat mijn boot (langzaam) aan het zinken was. Gelukkig was ik er steeds tijdig bij en heb ik mijn boot nooit moeten achterlaten.

Oorzaak van mijn zinkende schepen:
•    Lekkage  aan de schroefas en een defecte automatische bilgepomp. Ik heb de bilges gecontroleerd  omdat ik lawaai hoorde van klotsend  water .
•    Lekkage aan de speedlog dat  slecht werd teruggeplaatst  en een niet-automatische bilgepomp. Het lek werd gedetecteerd omdat de boot abnormaal traag ging. De vloer en de helft van de motor zat al onder water.
•    Lek aan de zoetwatertank  waardoor de volledige inhoud van 300 l  water in mijn bilges lag en geen bilges pompen die automatisch werken .  Probleem werd gedetecteerd omdat we een controle deden van de bilges voor vertrek.
•    Aanzuiging van zeewater via de toiletafvoer in combinatie met het schip onder helling waardoor de bilgepompen niet konden werken. Werd ontdekt door een bemanningslid dat naar het toilet ging doordat hij natte voeten kreeg.

Welke lessen heb ik hieruit geleerd:

 1. Zorg ervoor dat de elektrische bilgepompen automatisch worden geactiveerd  door een sensor of vlotter en dat ze van een  akoestisch alarm voorzien zijn.  Bij langere (oceaan)tochten voorzie  je best minstens 2 automatische elektrische bilgepompen .
Test je bilgepompen (en de  vlotter) uit met water. Het is niet leuk om daarna  je bilges te moeten opdrogen na de test, maar het loont de moeite. 

 2. Het is zeer moeilijk de oorsprong van het lek  te ontdekken  als  er teveel water in de bilge is.

Voor veel schippers/eigenaars is het normaal om een beetje water in de bilges te hebben . (overdrukventiel van boiler, overloop van koelwater, condens, dichting vaste schroefas  enz ).  Ik probeer dit  ten alle koste te vermijden. Bij een kurkdroge bilge kan men op tijd een probleem ontdekken!

 3. Maak een inventaris  van alle mogelijke plaatsen waar water kan binnenkomen. Identificeer deze plaatsen  op een plan of met een label. De meeste van deze openingen zijn voorzien van een afsluitbare zeekraan. De afsluitkraan kan echter geblokkeerd zijn en/of afbreken.  Voorzie op al deze plaatsen een plug in zachthout (van de juiste maat ) verbonden met een touwtje. Op deze manier moet je als het fout gaat niet beginnen zoeken naar de juiste plug.

 4. Voor dat ik  vertrek en bij elke wachtwisseling (bij langere tochten) hef ik een  plank van de vloer op en controleer op aanwezigheid van water. Van zodra  er een beetje water is, zoek ik naar de oorzaak.  Een logboek bijhouden van de technische problemen is zinvol.

 5. Bij een schip onder zeil dat overhelt zal het water zich opstapelen in de flanken waardoor het moeilijk zichtbaar en detecteerbaar is. De aanwezigheid van oppervlakte water brengt ook de stabiliteit van het schip in gevaar.  Voor zeilboten kan het zeker interessant zijn om een wateralarmdetector te plaatsen in de flanken.

 6. Zorg ervoor  dat de communicatiemiddelen zolang mogelijk blijven werken want éénmaal  de batterijen onder water zitten, werkt de vaste radioapparatuur niet meer. Voorzie eventueel een oplaadbare 12V batterij  aan de vaste VHF radio.

 7. Zorg voor voldoende draagbare  radiocommunicatie middelen (draagbare VHF – satteliet telefoon) met reservebatterijen. Als  je over een satteliet telefoon beschikt, zorg er dan voor dat het nummer van de kustwacht er op voorhand  in geprogrammeerd is.

 8. Zorg dat je reddingsvlot up to date is en klaar om te gebruiken. Volg een sea survival cursus

 9. Zorg voor checklijsten die er voor zullen zorgen dat je niets vergeet in het heetst van de strijd. 

• Klik hier voor voorbeeld checklijsten zeilboten.
• Klik voor voorbeeld checklijsten motorboten.
  
  

Waterlekken voorkomen en detecteren :
- Laat de huiddoorvoeren en zeekranen controleren door een expert voor een lange (oceaan)tocht.
- Problemen met een lek aan de overbrenging met de schroef  of roerdoorgang is zo goed als onmogelijk te dichten , op het water  . Daarom moeten deze onderdelen zeker  goed onderhouden worden en regelmatig worden geïnspecteerd.  Ook de verbinding met de kiel moet regelmatig nagekeken worden.

In geval van  problemen:
 -    bij zeilboten onder zeil bijgedraaid gaan liggen om de snelheid uit de boot te halen (Voor motorboten vertragen tot de minimum manoeuvreersnelheid )
 -    onmiddellijk motor starten . Als de batterijen onder water staan is het onmogelijk om de motor nog te starten. De motor zal blijven draaien zolang hij lucht heeft. Een draaiende motor geeft ook de nodige energie aan de elektrische toestellen. (o.a bilgepompen )
 -    Eén voor één alle zeekranen afsluiten (behalve die van de motor).
 -    Proeven of het zout of zoet water is.
 -    Water uit de boot pompen.
 -    Ook manuele bilgepompen gebruiken.
 -    Als je boot werkelijk aan het zinken is , kan je overwegen om je watertanks leeg te laten lopen om extra drijfvermogen te creëren  

 Tip : extra pomp via de motor
 - Vervang de tweewegkraan  van de zeewatertoevoer van de motor door een  driewegkraan. Dit geeft de mogelijkheid om bij te veel water in de bilges / motorcompartiment  de motorkoeling te gebruiken als extra pomp (dit wordt vaak gebruikt op superjachten). Idem dito bij de generator.

Opgelet  : Van zodra de situatie onder controle is , niet vergeten de zeekraan van de motor over te schakelen naar de zee !!

Commentaar of vragen hierover mail mij op nautinstruct@gmail.com