Een “near miss” of een bijna-aanvaring voorkomen.

In de beroepsvaart wordt een “near miss” zeer ernstig genomen . De kapitein wordt op de brug geroepen, het incident wordt geëvalueerd en in het logbook genoteerd. 

 In het algemeen kan men spreken van een “near miss” in open zee bij een afstand kleiner dan:

• - 2 mijl tussen grote schepen ( cargo's , tankers , cruise schepen )
• - 1 mijl tussen jachten en grote beroepsvaartuigen

Uit ervaring stel ik vast dat de gemiddelde pleziervaarder, door onwetendheid, veel te lang wacht om uit te wijken.
Een dode hoek van 500 m ( visueel of met radar ) voor een koopvaardijschip is niet uitzonderlijk. Als het jacht te dicht komt “verdwijnt” het in de dode hoek en kan het koopvaardijschip geen gepaste maatregelen meer nemen. Als je de navigatiebrug niet meer kan zien, ben je in gevaar !!

Een cargoschip heeft gemiddeld 6 x zijn lengte nodig om een bocht van 90° graden te maken. Voor een schip van 300m is dat dus 1,8 km of 1 zeemijl !!
Dit betekent dat als een groot koopvaardijschip een jacht op minder dan 1 mijl nadert , het jacht niet langer mag wachten en onmiddelijk moet uitwijken naar stuurboord, ook al heeft het in principe voorrang! ( Regel 2 van het IAR ).

Bij een risico op imminente aanvaring moet iedereen (als algemene regel) naar stuurboord uitwijken . Dit is ook een onbekende regel voor veel pleziervaarders.

Meestal zal een koopvaardijschip zich houden aan de Colregs, maar er kunnen verschillende redenen zijn waarom het niet uitwijkt voor een plezierjacht :

•  Ook in open zee kan het druk zijn op de brug, waardoor het jacht te laat wordt opgemerkt door de bemanning.
•  Een jacht kan vanuit een brug soms niet of te laat opgemerkt worden door deining, tegenlicht, regen, duisternis, slecht weer en uiteraard bij slechte zichtbaarheid. Als het jacht dan toch wordt opgemerkt is het meestal te laat is om nog te kunnen maneuvreren.
•  Er wordt tegenwoordig meer en meer gevaren met een “one man bridge”. Dus als de officier van wacht even naar het toilet is staat er niemand op de brug. (Overtreding van regel 5)
•  Polyesterjachten zijn op radar slecht zichtbaar als ze geen goede radarreflector hebben. De klassieke radarreflectoren die men in de watersportwinkels vindt, voldoen helaas niet aan de ISO 8729 norm of Solas-normen.
•  Het koopvaardijschip heeft via de marifoon een afspraak gemaakt met een ander koopvaardijschip om een bepaalde route te volgen om elkaar niet te hinderen. Als hij moet uitwijken voor een plezierjacht vervalt deze afspraak.
•  Het jacht vaart geen duidelijke koers waardoor het koopvaardij schip er geen rekening mee kan houden.
•  Door eventueel uit te wijken komt hij in een aanvaringskoers met één ( of meerdere ) andere vaartuigen.

Ter informatie : de navigatielichten van een jacht kleiner dan 12 m zijn slechts zichtbaar binnen een afstand van 1 mijl.  Als een kooopvaardijschip je ziet , kan het helaas niet meer reageren . 

Tip :
- Indien je twijfelt, gebruik dan je marifoon. Vraag of het schip je gezien heeft. Vraag of je je koers en snelheid mag behouden.
- indien je geen antwoord krijgt op je VHF-oproep wees dan maar zeker dat men je niet gezien heeft!!
- Indien het Engels dat gebruikt wordt gebrekkig of niet verstaanbaar is, twijfel dan ook aan de nautische kennis van de officier van wacht en wijk zelf uit.

 Nog als afsluiter : Samenvatting van Regel 8 van het IAR ( Colregs )
Elk manoeuvre moet :

• - RUIM OP VOORHAND gebeuren: m.a.w zo vlug mogelijk.
• - DUIDELIJK  gebeuren: minstens 45° uitwijken of stoppen. ’s Nachts kan het nuttig zijn om een nog grotere hoek te maken zodat het ander schip een kleurverandering kan zien in de navigatielichten.
• - DOELMATIG gebeuren: het moet als doel hebben op een veilige afstand van elkaar te passeren om een aanvaring te voorkomen.

Opgelet :

• - NOOIT naar bakboord!
• - NOOIT voorover lopen!
• - NOOIT een reeks van kleine koersveranderingen uitvoeren, maar steeds één grote duidelijke koers verandering!

Goedkope vlag ?  Een “goedkope vlag” wil meestal ook zeggen een “goedkope bemanning”. Niet alle scheepsofficieren ter wereld zijn even goed zijn opgeleid!

Goed zeemanschap is rekening houden met het slecht zeemanschap van een ander !

Lees ook :

• Het belang van een goede radarreflector
  
• Hoe ver kan men zien op zee
• Gebruik van de VHF marifoon ter voorkoming van aanvaringen op zee 

• Commentaar of vragen hierover mail ons op nautinstruct@gmail.com