Een persoon die over boord valt is zowat het ergste wat een schipper kan overkomen.
Een "man over boord" voorkomen is uiteraard het allerbelangrijkste , maar als het toch gebeurt, moet de schipper en zijn bemanning hierop goed voorbereid zijn .
Als iemand over boord valt moet dat onmiddellijk gecommuniceerd worden aan de schipper. Minstens één persoon aan boord moet naar de drenkeling wijzen en blijven wijzen zonder onderbreking . Men mag niet verwachten dat bezoekers/bemanning dit automatisch weten en het is aan de schipper hen hieraan te herinneren.
Als de stuurman/schipper een “MOB “ kreet hoort , moet hij naar de persoon aan boord roepen “wijzen en blijven wijzen“.
Als de persoon een reddingsvest draagt, zal hij/zij niet alleen drijven , maar ook veel gemakkelijker te localiseren zijn (zie ons artikel over reddingsvesten )
De stuurman moet snel vertragen tot de boot gestopt is, maar wel zijn koers behouden en de graden van zijn kompas onthouden . Dan maakt hij een U bocht en vaart langzaam terug naar de drenkeling .
De kompaskoers onthouden is van belang , als men geen onmiddelijk visueel contact heeft met drenkeling . Door de tegengestelde koers te varen vb : boot was 40°C aan het varen – de nieuwe koers is dus 40°C + 180° = 220°C en de drenkeling ligt voor u .
In de cursusboeken spreekt over allerlei manoeuvres zoals Boutakov , Williamson turn , Scharnow enz. . Deze manoeuvres zijn vooral bestemd voor grote schepen (beroepsvaart ) en maken het nutteloos ingewikkeled voor een jachtschipper . Mijn ervaring leert dat hoe eenvoudiger hoe beter !
Opgelet dat bij het manoeuvreren er niemand anders in het water valt!
Eenmaal dicht bij de drenkeling moet men :
• een reddingsboei , rookpot , joon gooien
• De MOB knop op de GPS indrukken ,
• Op de marifoon een noodoproep maken . (geen “Panpan” zoals sommige beweren . Een “persoon over boord” is een levensbedreigende situatie waarbij onmiddellijk hulp vereist is.)
Opmerking: Roep niet “zwem“ naar de drenkeling zoals er in sommige cursusboeken staat vermeld, want de drenkeling mag niet zwemmen om minder snel af te koelen. ( zie ons artikel: in koud water vallen - cold shock )
Leg de motorboot tussen de wind en de drenkeling . Eenmaal de drenkeling midscheeps ligt laat je de boot langzaam naar de drenkeling drijven . Controleer je boot met de motor en zorg ervoor dat je de drenkeling ter hoogte van de cockpit kan vastgrijpen met de bootshaak. (met de stroming moet je geen rekening houden )
Als je ziet dat het niet lukt , herbegin je het manoeuvre maar let op om vooral niet over de persoon te varen.
Belangrijk: Vaar nooit achteruit naar een drenkeling
Tip: De stuurman/schipper moet de drenkeling permanent kunnen zien om er zeker niet over te varen !
De persoon die drenkeling oppikt moet zich vastmaken met een veiligheidslijn en zich klaarmaken om de drenkeling vast te grijpen met een bootshaak.
Eenmaal de drenkeling langszij ligt , binnen het bereik van de bootshaak , zet je de gashendel(s) in neutraal.
Probeer, indien mogelijk de bootshaak te vervangen door een veiligheidslijn of tros . Als de persoon nog bij bewustzijn is, kan je hem naar de zwemplatform begeleiden ( zonder hem los te laten) zodat hij/zij via de zwemladder op de boot kan klimmen.
Als de persoon bewusteloos is, of niet voldoende energie heeft om via de zwemladder aan boord te klimmen, is het meestal veiliger om hem naar boven trachten te hijsen via de vrijboord aan de cockpit (en niet via de spiegel ).
Het is het zeer moeilijk , lees “praktisch onmogelijk “ om een bewusteloos volwassen persoon aan boord te hijsen .
We oefenen “MOB” bij elke RYA praktijkopleiding
Oefen dit zelf ( met een stootwil ) minstens één keer per jaar en telkens bij een nieuwe crew .
Tip : Zorg er steeds voor dat er altijd minstens één persoon aan boord is die een Distress/ Mayday via de marifoon kan versturen en die de boot kan besturen als de schipper zelf over boord valt.
Lees ook : Hoe een man over boord voorkomen
Commentaar of vragen hierover mail mij op nautinstruct@gmail.com
