Is een automatische piloot op een plezierjacht een “nice to have” of een “must”?
Een automatische piloot plaatsen is een redelijke investering, maar is het de moeite waard ?
Werking :
Een automatische piloot is gekoppeld aan :
• een elektronische kompas
• normaal ook aan een elektronische GNSS kaartplotter maar niet noodzakelijk. De koppeling aan een GNSS-kaartpotter is noodzakelijk als men automatisch wil sturen naar een Waypoint.
• een roer-indicator
• aan de windinstrumenten als men een koers aan wind wil kunnen sturen.
Het elektronische kompas bevindt zich ergens binnen in de boot en moet vrij zijn van metaal. Een schipper moet weten waar het zich bevindt en zo te vrijwaren van metaal. Lees ook mijn artikel over de verschillende kompassen.
Een controller voorzien van de nodige software en moet (best) ook regelmatig geüpdatet worden
Een reeks elektrische / hydraulische pompen gekoppeld aan het roerblad sturen de boot. Een bedieningspaneel laat toe om het systeem te bedienen en programmeren. Een display geeft o.a informatie over de roerstand – koers .
Functies :
Wat kan je doen met een automatische piloot?
• een ingestelde koers varen :
Schipper heeft een koers berekend (dat rekening houdt met de stroming) en stelt de koers in op de automatische piloot . Deze zal gewoon altijd de ingestelde koers sturen .
• naar één of verschillende ingestelde waypoint(s) varen :
De schipper heeft één of meerdere Waypoint gemaakt op zijn GNSS-kaartplotter en vraagt aan de automatische piloot om ernaar toe te sturen. Het systeem zal de boot naar de waypoint sturen, maar houdt geen rekening met stroming, ondiepte en gevaren (tenzij men beschikt over een No-drift functie). Dit moet dus met de nodige voorzichtigheid gebruikt worden.
• een bepaalde hoek aan de wind varen:
Functie waarbij de koers minder een rol speelt, maar wel de hoek tov de wind. Automatische piloot maakt gebruikt van de windmeter op de mast en stuurt bij waar nodig. Opgelet: hierbij is belangrijk dat je log ten opzichte van het water goed werkt om de windhoek te kunnen berekenen.
• automatisch overstag gaan;
Functie dat zeer handig is als je alleen bent en overstag wil gaan. De automatische piloot gaat overstag en je hebt je handen vrij om de schoten te bedienen.
• Roerindicator:
Functies die aantoont hoe je roer staat
• No drift :
Nieuwe functies op de meeste recente van automatische piloten. Hier gaat het systeem de boot bijsturen om op GNSS grondtrack te blijven. Ik heb dit nog niet kunnen uitproberen op stromend water .
Voordelen van een automatische piloot :
• Je heb je handen vrij om eventueel een peiling te nemen of iets te checken.
• Meestal kan een automatische piloot een nauwkeuriger koers sturen dan de stuurman
• Je wordt minder vermoeid omdat je niet continu moet sturen.
• Als de verbinding tussen het roerblad en het stuurwiel breekt kan men nog altijd met de besturen met de autopiloot.
Gevaren van een automatische piloot :
- men loopt het risico om minder aandacht te hebben tijdens de uitkijk .
- verleiding is groot om "even" zijn post te verlaten (of te surfen op zijn smartphone)
- vooral bij snelle motorboten op hoge snelheid gebeuren er regelmatig ongevallen omdat men niet voldoende oplet.
- s’ nachts in slaap vallen.
- blindelings de elektronica vertrouwen zonder visuele controle. Zowel het elektronische kompas als de GNSS kunnen foute informatie geven aan de automatische piloot.
- niet beseffen dat er teveel druk op het roer staat door een slechte trimming of "over powered"
Nadelen
De stuurautomaat verbruikt veel energie wat een probleem kan zijn op een zeilboot bij langere tochten onder zeil.
Instellingen van een automatische piloot
• Elektronische kompas moet gekalibreerd worden.
• Gevoeligheid van de stuurautomaat moet ingesteld worden.
• De controller software moet regelmatig geüpdatet worden.
Voor vragen of opmerkingen kan je mij contacteren op nautinstruct@gmail.com