Motorjacht vaart op de rotsten en schade wordt niet gedekt door de verzekering.
Wat een heerlijke vakantie op de Middellandse Zee zou moeten zijn, verandert in een financiële nachtmerrie als een plezierjacht op de rotsen loopt en de verzekeraar geen dekking verleent. Schade twee ton.
De rechtbank Midden Nederland heeft op 9 januari 2019 uitspraak gedaan en beslist dat de verzekeraar inderdaad niet hoeft uit te keren wegens ‘merkelijke schuld’ van de verzekerde. Het zonder de risico’s goed in kaart te brengen wijzigen van koers naar een gebied waar het water ondieptes bevat en waar rotsblokken onder water liggen brengt een risico op schade met zich mee en levert merkelijke schuld op, aldus de rechtbank. De verzekeraar kan zich op de uitsluitingsclausule beroepen.
De feiten
Zomer 2016. De eigenaar van het motorjacht Kismet geniet van een vakantie op de Middellandse Zee. Op 8 juli 2016 vaart hij met het schip vanuit Cassis naar het Ile de Porquerolles. Hij maakt voor de navigatie gebruik van twee iPads en heeft geen officiële zeekaart aan boord. Als hij besluit om richting een baai aan de noordwestzijde van Ile du Grand-Rouveau te varen gaat het mis. Het water is helder en de onfortuinlijke schipper besluit niet op de navigatiemiddelen te kijken, maar ‘op zicht’ te varen naar de baai, waar een aantal schepen met vergelijkbare diepgang voor anker liggen. Het jacht raakt een onder water liggend rotsblok en loopt ernstige schade op. De kosten van reparatie bedragen ruim twee ton. De eigenaar neemt contact op met de verzekeraar en hoort tot zijn verbazing dat deze schade is uitgesloten van dekking. De verzekeraar stelt zich op het standpunt dat sprake is van merkelijke schuld, één van de uitsluitingsgronden van de polisvoorwaarden.
Merkelijke schuld
Merkelijke schuld is een term uit het oude verzekeringsrecht, die nog steeds relevant is, omdat het ook onder het nieuwe verzekeringsrecht toegestaan is om schade ten gevolge van merkelijke schuld uit te sluiten. In dit geval gaat het om polisvoorwaarden met nummer TE 03.2.01 E, die bijvoorbeeld gehanteerd worden door Delta Lloyd, Nationale Nederlanden en De Europeesche.
Hoge Raad
Als het over merkelijke schuld gaat, dan wordt vaak verwezen naar het standaardarrest van de Hoge Raad van 4 april 2003, waarin het volgende beslist is:
“Van merkelijke schuld in de zin van art. 294K is ook sprake indien het gaat om een gedraging die, al is de verzekerde zich daarvan niet bewust, naar objectieve maatstaven een zodanige aanmerkelijke kans op schade met zich brengt dat de betrokken verzekerde zich van dat gevaar bewust had behoren te zijn en door zich van die gedraging niet te onthouden in ernstige mate tekortschiet in zorg ter voorkoming van schade”
De rechtbank
De rechtbank oordeelt als volgt. De verzekerde had zich er bewust van moeten zijn dat het zonder voorbereiding, dus zonder de risico’s goed in kaart te brengen, wijzigen van koers naar een gebied waar het water ondieptes bevat en waar rotsblokken onder water liggen een risico op schade met zich meebrengt. Er is dus sprake van merkelijke schuld en de vordering wordt afgewezen.
Commentaar
Verzekeringspolissen hebben uitsluitingsclausules. Iedere polis is anders. De mate van schuld waarvoor dekking wordt uitgesloten varieert enorm. Kijk vooral eens in uw eigen polis wat de uitsluitingen zijn en of u aan alle voorwaarden voldoet. Als er bijvoorbeeld staat dat er een brandblusser aan boord moet zijn, zorg daar dan voor. Het is bijzonder sneu voor deze weinig gelukkige scheepseigenaar, maar een verzekering dekt niet meer of iets anders dan is afgesproken.
Artikel geschreven door advokaat Hein Kernkamp
Voor meer info of vragen https://minerva-advocaten.nl/team/hein-kernkamp
In beroep
Inmiddels heeft het Gerechthof Arnhem-Leeuwarden zich over de zaak gebogen en het vonnis (gedeeltelijk) vernietigd, met name waar het gaat om het antwoord de vraag over verzekeraar de schade moet vergoeden. Het hof overweegt: “Zonder nadere toelichting, die ontbreekt, kan echter niet worden geconcludeerd dat de vaarwijze van [appellant] naar objectieve maatstaven een zodanig aanmerkelijke kans op schade met zich heeft gebracht dat [appellant] zich van dat gevaar bewust had behoren te zijn en door zich van die gedraging niet te onthouden in ernstige mate is tekortgeschoten in zorg ter voorkoming van schade” en verklaar voor recht dat “verklaart voor recht dat het schadevoorval is gedekt onder de verzekeringsovereenkomst en dat Europeesche is gehouden tot uitkering onder de polis”.
Lees ook ; Hoe goed is je boot verzekerd ?